y ffor

  

Eglwys Clynnog Fawr Church

Eglwys Sant Beuno

Roedd Sant Beuno, y mwyaf o seintiau Celtaidd Gogledd Cymru, yn ddisgynnydd i Dywysogion Powys. Sylfaenodd fynachlog yng Nghlynnog Fawr yn 616 O.C. ynghyd â llawer o sefydliadau Cristnogol eraill. Yn ol y chwedlau, roedd ganddo allu arbennig i iachâu.


Sylfaenwyd yr eglwys tua'r flwyddyn 630 gan Sant Beuno a sefydlodd goleg eglwysig, a oedd yn sefydliad unigryw i'r Eglwys Geltaidd, Daeth hwn yn ganolfan eglwysig bwysicaf gorllewin Sir Gaernarfon. Daeth Eglwys Clynnog yn fan ymgynnull i bererinion oedd ar eu ffordd i Enlli.


Nodweddion arbennig: Capel Sant Beuno ar ochr ddeheuol yr eglwys; Maen Beuno, sef maen gwastad ag ymylon garw, a chroes Ladinaidd wedi'i naddu arno. Defnyddiwyd y capel gan Eben Fardd, y bardd enwog, fel ysgol tan 1849; yn y capel hefyd y mae Croes y Pererinion i'w gweld.
Cafodd Cyff Beuno ei gafnu o un darn o brcn onnen, yn ystod y Canol Oesoedd efallai.
Y fit allan i'r eglwys yn y fynwent gerIlaw'r capel gwelir deial haul sy'n dyddio rhwng y 10fed a dechrau'r 12fed ganrif.

The Church of St. Beuno

Saint Beuno, the greatest of North Wales Celtic saints, was a descendant of the Prince of Powys. He founded Clynnog Fawr monastery in 616 A.D. and many more Christian establishments. Legends associate him with miraculous healing powers.


The Church was founded in about 630 by Saint Beuno who founded a "clas" (a cross between a Monastery and a College) an institution peculiar to the Celtic Church, and it became the most important ecclesiastical centre for Western Caernarfonshire. Clynnog Church became an assembly point for pilgrims bound for Bardsey Island.


Special features - St. Beuno's Chapel on the South side of the Church; "Maen Beuno" a flat, roughly-shaped boulder incised with a Latin cross; Eben Fardd the famous WeIsh Bard used the Chapel as a school until 1849; the great Pilgrimage Cross can be seen in the Chapel.
St Beuno's Chest was hollowed out from one piece of ash and is possibly mediaeval.
Outside the Church in the cemetery near the Chapel is a sundial of the IOC to early 12C.

 


LLwybr Pererindod  Pilgrims Trail       

Ffynnon Beuno
Mae hon ar fin y briffordd, ychydig i'r de o'r pentref. Mae angen bod yn hynod ofalus gan ei bod yn ffordd brysur iawn!
Yn ol traddodiad, mae hon yn ffynnon iachâu. Byddai cleifion yn cael eu trochi ynddi a'u rhoi i orwedd dros nos ar feddrod Beuno yn yr eglwys.
St. Beuno's Well
This is located on the left side of the road leading south just out of Clynnog. Great care needs to be taken, as this is a very busy road!
The Well has a reputation for healing and patients were brought there to be dipped and then laid overnight on the tomb of St. Beuno in the church.

 

 
 

© penllyn.com 2003